BÜTÇE EKİM AYINDA 1.8 MİLYAR TL AÇIK VERDİ

Akbank Ekonomik Araştırmalar Birimi ocak-ekim dönemi bütçe verilerini şöyle yorumladı:

● Yılın ilk on aylık döneminde faiz dışı fazla 18,3 milyar TL ile yılsonu hedefin yaklaşık 3 katı üzerinde
● Ekim ayında bütçe açığı yıllık olarak %24 azalış kaydederek 1,8 milyar TL olarak gerçekleşti. Faiz dışı fazla rakamı ise 2009 yılı aynı dönemindeki 2,3 milyar TL seviyesinden 351 milyon TL’ye geriledi.
● Harcamalar kalemi yıllık bazda %1,1 azalırken, gelirler kalemi ise %1,9 artış kaydetti.
● Harcamalar kaleminde en yüksek artış personel giderlerinde kaydedilirken, faiz harcamalarındaki %54’lük azalış bu artışı sınırlayıcı etki yarattı.
- Personel giderleri Ekim ayında bir önceki yıl aynı dönemine göre %10,7 artış kaydederek 5,3 milyar TL’ye ulaştı.
- Cari transferler kalemi %1,7 ile sınırlı artış kaydetti. Bu kalem içerisinde yer alan sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderlerinin ise çok sınırlı artışla (%0,1) 4,0 milyar TL’ye ulaştığı görüldü.
● Gelirler tarafında; toplam gelir rakamı yıllık %1,9 ile sınırlı artış kaydetti.
- Vergi gelirleri %20,2 artış göstererek 16,6 milyar TL’ye ulaştı. Vergi gelirleri tahsilatındaki olumlu performans bu ay da devam etti. Böylece yı lsonu hedefinin yaklaşık %88’i ilk on aylık dönemde toplanmış oldu.
- Kurumlar vergisi (%51), özel tüketim vergisi (%35,7), katma değer vergisindeki (%26) ve ithalde alınan katma değer vergisindeki (%29,6) artış kaydeden diğer önemli kalemler oldular. Söz konusu artışlar ekonomik faaliyetlerdeki toparlanmayı da teyit ediyor.
- Buna karşın gelirler kalemi altında yer alan “faizler, paylar ve cezalar (faiz gelirleri, kurumlardan alınan paylar –kaynak kullanım destekleme fonu kesintisi gibi- ve para cezaları)” kalemindeki %67’deki azalış gelirdeki artışı sınırlayıcı etki oluşturdu.
● Böylece yılın ilk on aylık dönemindeki bütçe açığı rakamı 23,1 milyar TL’ye ulaştı. Bu da 50,2 milyar TL olan yılsonu hedefinin yaklaşık yarısına tekabül ediyor. Aynı dönemde faiz dışı fazla 18,3 milyar TL ile yılsonu hedefinin (6,6 milyar TL) yaklaşık 3 katına ulaşmış durumda.
● Bütçedeki olumlu performans ile hükümet orta-vadeli programında 2010 yıl sonu hedefini 44 milyar TL ile aşağı yönlü revize etmiş idi. Bu da milli gelirin %4’üne denk geliyor. Ancak açığın 40 milyar TL’nin altında kalabileceğini değerlendiriyoruz. Türkiye’nin bütçe açıkları birçok ülkeye göre çok daha sağlam. Örneğin; Portekiz, İrlanda, Yunanistan ve İspanya’da bütçe açıklarının milli gelire oranının 2010 yılsonunda sırasıyla %8,5, %11,7, %9,3 ve %9,8 ile yüksek gerçekleşmesi ve bu ülkelerde 2011’de bütçe açıklarının kısmen azalmasına rağmen, yüksek seyrini sürdürmesi bekleniyor.