FAİZİN MODASI GEÇTİ, ŞİMDİ EMTİA MODASI VAR

Bir süre kullanmayacağınız paranız mı var? Cebinizde veya bankada tutacak yerde, 500 liralık buğday, 500 varil petrol, 85 gr. altın satın almaya ne dersiniz?
Bütün dünya bunları yapıyor. Dünyada olan bizde neden olmasın? Bizde de mümkün.
Bakınız petrol fiyatları yükselmeye başladı. Varili 100 dolar olacakmış! Altının önümüzdeki yıl onsu 2 bin dolar olacak diyorlar.
Yok. Ben paramı yüzde 7 faiz ile bankada tutarım diyor iseniz... Haklısınız. Güven her şeyin başı. Yok... Ben daha fazla getiri bekliyorum diyorsanız... Buyurunuz. Sizi şöyle alalım... Emtia işine giriniz.
Emtia işine girince satın alacağınız buğdayı, mısırı, altını, petrolü eve taşımanıza gerek yok. Onlar oldukları yerde duracak. Siz, bankanın verdiği makbuzu saklayacaksınız.
Parası olan eğer bir süre kullanmayacak ise, (1) Parasını yatıracak güvenli bir yer arar (2) Parasının değerinin durduğu yerde erimemesini, imkân ölçüsünde bir getirisi olmasını ister.
Küresel kriz oluşmuş düzeni, alışılmışları bozdu. Güvenli bilinen bankalar, borsalar, ülkelerin ve şirketlerin çıkardıkları tahviller ve bonolar güvenilmez oldu. Faizler geriledi.
Küresel krize rağmen dünyadaki yüzer gezer para miktarı da azalmadı, arttı. İşte bu durumda paralar emtiaya yöneldi.
Paranın yöneldiği emtia (mallar) üretimi sınırlı talebi her zaman olan mallar. Bunların büyük çoğunluğu üretim girdileri veya gıda maddeleri. (1) Bu malların zaten arzı talebi karşılayamadığı için veya maliyet girdilerindeki artış nedeniyle yükseliyor. (2) Buna ek olarak bu mallara para bağlayanlar spekülatif hareketlerle fiyatları indirip çıkarıyor.
Emtiaya yatırım her zaman kazandırmıyor ama genelde faize ve borsaya göre getirisi daha yüksek.
Bu yazının altında bir tablo veriliyor. Yılbaşından bu yana, mısır yüzde 46, buğday yüzde 44 kazandırmış. Kalaya yılbaşında 100 dolar bağlayanın şimdi 157 doları var. Halkımız genelde petrol ve altındaki yükselmeyi izler. Altındaki fiyat artışı yüzde 26, petroldeki yüzde 15 oranında.
Gelelim Ayşe Hanım Teyzem ile Ali Rıza Bey amcamın durumuna... Üzülmelerine gerek yok. Şimdilerde bizim bankalarımız bu emtialara para bağlamak isteyenler için özel fonlar oluşturuyor. 50 lirası olanın da 50 bin lirası olanın da bu fonlara katılmaları mümkün. Katılacak olan ya kendi “Ben altına, ben petrole, ben buğdaya para bağlayacağım” diye bankaya gidiyor ya da banka görevlileri onlara yol gösteriyor.
(Uyarı: Bu yazıyı bilgi vermek amacıyla yazdım. Önerim yoktur. )
Güngör URAS-MİLLİYET