Yüksek faizler ve belirsizlik nedeniyle banka kredisinden uzak duran şirketler tahvil ihracına da pek sıcak bakmıyor. İhraç maliyetleri özel sektör borçlanma araçlarının önündeki en önemli engel. Risk primi, kotasyon ücreti, saklama ücreti, kayda alma ücreti ve stopaj gibi maliyet unsurları alt alta toplandığında 100 milyon TL'lik tahvil ihracının ortalama maliyeti yüzde 12.45'e geliyor. Bugüne kadar sadece 6 şirket tahvil ihracı yoluyla finansman ihtiyacını karşılarken, Koç Tüketici Finansman ise 100 milyon TL'lik yeni bir halka arz için SPK'ya başvuruda bulundu.Sermaye piyasasından bugüne kadar Koç Tüketici Finansman'ın yanısıra Koç Fiat Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş., C Faktoring, Creditwest Factoring A.Ş., Altınyıldız Mensucat ve Konfeksiyon Fabrikaları A.Ş ve TEB tahvil ihracı yoluyla borçlandı.İHRAÇ MALİYETLERİ YÜKSEK
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Nevzat Öztangut, devletin azalan borçlanma ihtiyacı ve ekonomik istikrar ile beraber düşen reel faiz oranlarının, özel sektör borçlanma araçlarının ihracı önündeki önemli bir engeli ortadan kaldırdığını hatırlattı. Öztangut, ancak olumlu gelişmelere rağmen ihraç maliyetlerinin, özel sektör borçlanma araçlarının önündeki en önemli engel olarak kalmaya devam ettiğini belirtti. Öztangut, "Özel sektör borçlanma senetlerinin yatırımcıya sunacağı getiri, yatırımcı talebini çekebilmek için mevduat ve kamu borçlanma senetlerinin üzerinde, arz tarafında ise ihraççıyı özendirebilmek için kredi maliyetlerinin altında olmalıdır. Bu aralığın dışında kalan oranların ortaya çıkması, özel sektör borçlanma araçları piyasasının gelişmesini engelleyecektir" dedi.
İKİNCİ EL PİYASASI GELİŞMEMİŞ
Tahvil piyasasındaki diğer problemlere de işaret eden Öztangut, şöyle devam etti:"Çıkardığınız tahvili satabilmeniz için belli bir müşteri kitlesine sahip olmanız lazım. Bu da daha ziyade bankalarda var. Banka da BDDK kurallarına göre ihraçcı şirketin tahvilini aldığınız zaman grup kredileri içinde görünüyor. Örneğin X şirketinin çıkardığı tahvili, o şirkete açılan kredilerin içinde görünüyor. Dolayısıyla bir nevi banka ile ihraçcı arasında kredi ilişkisinin bir parçası gibi devam ediyor. Diğer tarafta ikinci el piyasası da çok gelişmiş değil. Bunun gelişmesi, tanınması zaman alacaktır. Maliyet açısından ise yüzde 1-2'ler bile bugünkü ortamda önemli olduğuna göre tahvil daha avantajlı. Aynı zamanda daha uzun bir finansman aracı."
Koç Tüketici: 18 ay vadeli kredi yok
Son 3 yıl içindeki altıncı tahvil ihracına hazırlanan Koç Tüketici Finansmanı Genel Müdürü Kürşad Öçel, tahvil ihracının banka kredisine göre en büyük avantajının bir defada büyük montanlı ve uzun vadeli kaynak yaratması olduğunu söyledi. Öçel, "Tahvil ihracı yoluyla hem bir defada 100 milyon TL'lik kaynak bulma imkanını yakalamış oluyoruz hem de 18 ay vadeli borçlanıyoruz. Oysa şu anda 18 ay vadeli kredi imkanı yok. Maliyet devlet tahvilinin bir miktar üzerinde bir marjla oluşuyor. Banka kredileriyle birebir kıyaslamak doğru değil. Tahvilin o tarihteki fiyatına göre değişebiliyor. Piyasaya baktığınızda bazı bankalarda daha ucuz daha pahalı fiyatlarla karşılaşabiliyorsunuz" diye konuştu.
Tahvil ihracının maliyet unsurları
*Kayda Alma Ücreti: Sermaye Piyasası Kurulu, özel sektör borçlanma araçlarında ihraç tutarı üzerinden %0,2 oranında kayda alma ücreti alıyor. Bu kesinti devlet borçlanmalarında yok.
*Kotasyon Ücreti: Özel sektör borçlanma araçlarının İMKB'ye kote ettirilmesi de bir maliyettir. Kotasyon ücreti nominal ihraç tutarının %0,1'i olarak belirlenmiştir. Ancak kotasyon ücretinin 1.000 YTL'den az, 10.000 YTL'den fazla olmaması şartı getirilmiştir. *Saklama Ücreti: Merkezi Kayıt Kuruluşu saklamaya konu olan özel sektör tahvillerinden nominal değer üzerinden yıllık onbinde 1,5 (=%0,015) oranında saklama ücreti alıyor.
*Bu maliyet unsurlarına ek olarak banka garantisi (istenirse), derecelendirme maliyeti (istenirse), aracılık maliyeti, yüklenim maliyeti gibi maliyet unsurları da mevcut. Ancak, bunlar piyasa ve rekabet koşulları çerçevesinde değişkenlik gösterdiğinden kesin tutarları bilmek mümkün değil.
Ayfer ARSLAN-AKŞAM GAZETESİ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder